Δίαιτες αποτοξίνωσης – Οφέλη και παρενέργειες
Οι «δίαιτες αποτοξίνωσης» που έχουν σχεδιαστεί για να «αποτοξινώνουν» το σώμα από τοξικές ουσίες, είναι δημοφιλείς στους ανθρώπους που ενδιαφέρονται να βελτιώσουν την υγεία τους. Είναι τελικά ευεργετικές για όλους ή έχουν παρενέργειες;
Παρόλο που οι δίαιτες αποτοξίνωσης είναι δημοφιλείς στον κόσμο της ευεξίας, αρκετές από αυτές είναι περιττές και άλλες μπορεί ακόμη και να είναι επιβλαβείς για τον οργανισμό. Τι είναι οι δίαιτες αποτοξίνωσης και τι λέει η επιστήμη για τα οφέλη και τις παρενέργειες στην υγεία;
Πως λειτουργεί το σύστημα αποτοξίνωσης στο σώμα μας
To σώμα αφαιρεί συνεχώς δυνητικά επιβλαβείς ουσίες μέσω αποτοξίνωσης, ως μέρος της συνεχούς εργασίας του για να παραμείνει υγιής. Το σύστημα αποτοξίνωσης του σώματος είναι πολύπλοκο και περιλαμβάνει πολλαπλά όργανα, συμπεριλαμβανομένου του ήπατος, των νεφρών και του δέρματος.
Οι φυσιολογικές μεταβολικές διεργασίες παράγουν τοξίνες ενδογενώς, αλλά το σώμα τις αποκτά και απο εξωτερικούς παράγοντες όπως όταν εκτίθεται σε φάρμακα και χημικές ουσίες που υπάρχουν στα τρόφιμα και στο περιβάλλον.
Η αποτοξίνωση περιλαμβάνει μεταβολικές διεργασίες που αλλοιώνουν την χημική δομή των τοξικών ουσιών και τις καθιστά ανενεργές. Στη συνέχεια τις αποβάλλει.
Η ικανότητα αποτοξίνωσης του σώματος εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως την ηλικία, το φύλο, τις συνθήκες υγείας, τη γενετική, τα φάρμακα και τη διατροφή.
Για παράδειγμα, επειδή οι περισσότερες από τις διαδικασίες αποτοξίνωσης του σώματος πραγματοποιούνται στα κύτταρα του ήπατος, η ηπατική νόσος μπορεί να επηρεάσει την αποτοξίνωση, η οποία μπορεί να οδηγήσει στη συσσώρευση επιβλαβών ουσιών.
Τι είναι οι δίαιτες αποτοξίνωσης;
Οι δίαιτες αποτοξίνωσης προωθούνται ως η βέλτιστη αποβολή τοξινών, ενώ ενθαρρύνουν την απώλεια βάρους. Τα προγράμματα αποτοξίνωσης detox περιλαμβάνουν συνήθως δίαιτα μόνο με χυμό, αυστηρές δίαιτες για χορτοφάγους, υγρές δίαιτες, ή άλλες μεθόδους που υποτίθεται ότι αποτοξινώνουν το σώμα.
Παρά τους πολυάριθμους ισχυρισμούς για βελτιωμένη υγεία από τους δημιουργούς και τους υποστηρικτές της δίαιτας αποτοξίνωσης, τα περισσότερα προγράμματα αποτοξίνωσης δεν έχουν κλινικά στοιχεία που να υποστηρίζουν την αποτελεσματικότητα ή την ασφάλειά τους.
Μια ποικιλία από δίαιτες αποτοξίνωσης υπάρχουν στο διαδίκτυο, συμπεριλαμβανομένων αυτών με χυμούς και smoothies. Κάποιες δεν είναι επιβλαβείς επειδή οι άνθρωποι συνήθως τις ακολουθούν μόνο για λίγες ημέρες και συνήθως περιλαμβάνουν φυτικά τρόφιμα. Ωστόσο, οι δίαιτες αποτοξίνωσης που περιλαμβάνουν μεγάλες περιόδους δίατας ή υπερβολικό περιορισμό θερμίδων, μπορεί να οδηγήσουν σε επικίνδυνες παρενέργειες και ενδεχομένως να έχουν μακροπρόθεσμες συνέπειες στην υγεία.
Είναι χρήσιμες οι δίαιτες αποτοξίνωσης;
Το σώμα συσσωρεύει επιβλαβείς ουσίες από το περιβάλλον. Αυτές περιλαμβάνουν βαρέα μέταλλα, και Έμμονους Οργανικούς Ρύπους (Persistent Organic Pollutants- POPs). Τα POPs είναι περιβαλλοντικοί μολυσματικοί παράγοντες που υπάρχουν σε τρόφιμα, χώμα και νερό. Συσσωρεύονται στο σωματικό λίπος και η έρευνα τα έχει συνδέσει με χρόνια φλεγμονή , οξειδωτικό στρες και αυξημένο κίνδυνο θνησιμότητας.
Ακόμα κι αν το σώμα είναι εξοπλισμένο για αποτοξίνωση, ακολουθώντας μια θρεπτική δίαιτα και περιορίζοντας την έκθεση σε τοξικές ουσίες σε τρόφιμα και το περιβάλλον μπορεί να βοηθήσει στην υποστήριξη των οργάνων που εμπλέκονται στη βιομετατροπή και κατ’ επέκταση, στην προώθηση της υγείας.
Μήπως θα πρέπει να υποστηρίξουμε την ικανότητα του σώματός τους να αποτοξινώνει τρώγοντας μια ισορροπημένη διατροφή; Για παράδειγμα, μια δίαιτα με ανεπάρκεια σε πρωτεΐνες θα επηρεάσει αρνητικά την ικανότητα του σώματος να αποτοξινωθεί, επειδή χρειάζεται πρωτεΐνη για την ενζυματικές αντιδράσεις που είναι κρίσιμες για τη διαδικασία αποτοξίνωσης. Δυστυχώς, στις περισσότερες δίαιτες αποτοξίνωσης λείπουν οι πρωτεΐνες, γεγονός που μπορεί να μειώσει την ικανότητα του σώματος να αποτοξινώσει σωστά.
Οι ίνες είναι ένα άλλο σημαντικό θρεπτικό συστατικό που μπορεί να βοηθήσει την απέκκριση των τοξινών. Μπορούν επίσης να ενισχύσουν τη λειτουργία του εντέρου, η οποία βοηθά στην προστασία των οργάνων που εμπλέκονται στην αποτοξίνωση από τα φλεγμονώδη βακτήρια.
Μελέτες για δίαιτες αποτοξίνωσης
Παρόλο που είναι σαφές ότι μια υγιεινή διατροφή είναι σημαντική για το σύστημα αποτοξίνωσης του σώματος, μελέτες σχετικά με τις δίαιτες αποτοξίνωσης δεν έχουν δείξει πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα.
Ενας μικρός αριθμός κλινικών μελετών που διερευνούν τις επιδράσεις της δίαιτας αποτοξίνωσης διαπίστωσαν ότι ορισμένα προγράμματα μπορεί να ενισχύσουν την αποτοξίνωση του ήπατος και να μειώσουν τα επίπεδα των POPs στο σώμα. Ωστόσο, οι συγγραφείς επισημαίνουν ότι αυτές οι μελέτες είχαν μικρά μεγέθη δείγματος.
Σε μια μελέτη με τη συμμετοχή 84 γυναικών, οι ερευνητές ζήτησαν από μερικούς συμμετέχοντες να ακολουθήσουν μια δίαιτα αποτοξίνωσης λεμονιού χαμηλών θερμίδων που αποτελείται από χυμό λεμονιού και άλλους συμμετέχοντες για να ακολουθήσουν δίαιτα placebo χαμηλών θερμίδων για 7 ημέρες. Και οι δύο ομάδες παρουσίασαν απώλεια βάρους και μείωση των επιπέδων ινσουλίνης, γεγονός που υποδηλώνει ότι ο περιορισμός των θερμίδων, όχι η ίδια η δίαιτα αποτοξίνωσης, βελτίωσε την υγεία.
Ένας απλός τρόπος για να προωθηθεί η γενική υγεία και να υποστηριχθούν τα όργανα που εμπλέκονται στην αποτοξίνωση είναι να ακολουθήσετε μια σωστή διατροφή με πρωτεΐνες, φρούτα και λαχανικά.
Προβλήματα διατροφής Detox
Παρόλο που ορισμένα προγράμματα αποτοξίνωσης μπορεί να είναι ακίνδυνα, υπάρχουν ανησυχίες για την ασφάλεια των προγραμμάτων αποτοξίνωσης που χρησιμοποιούν ακραίες μεθόδους.
Η δίαιτα για μεγάλες περιόδους, ο περιορισμός των θερμίδων σε μεγάλο βαθμό μπορεί να οδηγήσει σε δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία , όπως ανεπάρκειες θρεπτικών συστατικών, αδυναμία, αλλαγές στη διάθεση, αφυδάτωση και άλλες.
Ορισμένες ομάδες ανθρώπων θα πρέπει να αποφεύγουν τις δίαιτες αποτοξίνωσης επειδή διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο ανεπιθύμητων ενεργειών. Αυτά τα άτομα περιλαμβάνουν:
- άτομα με χρόνιες παθήσεις υγείας
- εγκυμονούσες ή μητέρες που θηλάζουν
- παιδιά και έφηβοι
- άτομα που είναι λιποβαρή
- άτομα με διατροφικές διαταραχές ή ιστορικό αυτών των παθήσεων
Πριν ξεκινήσετε κάποια από τις δίαιτες αποτοξίνωσης, αξίζει να το συζητήσετε με έναν επαγγελματία υγείας για τυχόν παρενέργειες στον οργανισμό.
Μια ισορροπημένη διατροφή είναι σημαντική για την υγεία και το φυσικό σύστημα αποτοξίνωσης του σώματος, αλλά δεν είναι απαραίτητο να ακολουθείτε μια ειδική δίαιτα αποτοξίνωσης. Παρόλο που οι δίαιτες που αναφέρουν ότι μπορούν να βοηθήσουν στην αποτοξίνωση του σώματος είναι δημοφιλείς, λείπουν τα επιστημονικά στοιχεία που υποστηρίζουν την αποτελεσματικότητά τους. Σύμφωνα με την τρέχουσα διαθέσιμη έρευνα, οι δίαιτες αποτοξίνωσης και κυρίως οι ακραίες απίθανο να ωφελήσουν την υγεία με σημαντικό τρόπο ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις δημιουργούν παρενέργειες και είναι επιβλαβείς.
Πηγή: www.health4u.gr
