Σοκ από την αποψίλωση των τροπικών δασών: Ρεκόρ καταστροφής το 2024 – 18 γήπεδα το λεπτό

Η καταστροφή των παρθένων τροπικών δασών έφτασε το 2024 σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, με την απώλεια να φτάνει το σοκαριστικό μέγεθος των 67 εκατομμυρίων στρεμμάτων – έκταση αντίστοιχη με ολόκληρη τη χώρα του Παναμά.

Πυρκαγιές και κλιματική αλλαγή στο επίκεντρο

Για πρώτη φορά στα χρονικά, οι πυρκαγιές ευθύνονται για το 50% των απωλειών, ξεπερνώντας ακόμη και τη γεωργία, που διαχρονικά αποτελούσε τη βασική αιτία της αποψίλωσης.
Η συνδιευθύντρια του Global Forest Watch, Ελίζαμπεθ Γκόλντμαν, δήλωσε:

«Η απώλεια ήταν ίση με 18 γήπεδα ποδοσφαίρου το λεπτό. Αυτός είναι παγκόσμιος κόκκινος συναγερμός».

Το Global Forest Watch, που λειτουργεί υπό το World Resources Institute (WRI), κατέγραψε άνοδο 80% σε σχέση με το 2023. Οι ακραίες κλιματικές συνθήκες του 2024, που καταγράφηκε ως η θερμότερη χρονιά στην ιστορία, επιδείνωσαν περαιτέρω την κατάσταση.

Βραζιλία και Βολιβία στο στόχαστρο

Η Βραζιλία κατέγραψε τις μεγαλύτερες απώλειες με 28 εκατομμύρια στρέμματα πρωτογενούς δάσους να χάνονται, κυρίως λόγω πυρκαγιών που συχνά προκαλούνται σκόπιμα για να δημιουργηθούν νέες γεωργικές εκτάσεις. Η σόγια και η κτηνοτροφία παραμένουν βασικοί λόγοι αποψίλωσης.

Στη Βολιβία, η έκταση των χαμένων δασών τριπλασιάστηκε σε έναν μόνο χρόνο. Πολλές πυρκαγιές, σύμφωνα με την έκθεση, προκλήθηκαν για εκκαθάριση γης προς δημιουργία βιομηχανικής γεωργίας.

Ρύπανση και παγκόσμιες επιπτώσεις

Η καταστροφή αυτή εκτόξευσε τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στους 3,1 δισεκατομμύρια τόνους, ξεπερνώντας τις ετήσιες εκπομπές της Ινδίας από την παραγωγή ενέργειας.
Τα τροπικά δάση λειτουργούν ως φυσικές “δεξαμενές” άνθρακα και η απώλειά τους επιταχύνει την κλιματική κρίση.

Διεθνείς τάσεις: Κάποια φως και πολλές σκιές

Σε αντίθεση με τη Λατινική Αμερική, Ινδονησία και Μαλαισία παρουσίασαν μικρή βελτίωση, αλλά η εικόνα παραμένει δυσοίωνη στην Κεντρική Αφρική, με το Κονγκό και τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό να καταγράφουν επιδείνωση.

Ο Ροντ Τέιλορ, διευθυντής του δασικού προγράμματος του WRI, επισήμανε:

«Η πίεση στα δάση δεν περιορίζεται μόνο στη γεωργία – πλέον βλέπουμε σοβαρές επιπτώσεις και από την εξορυκτική δραστηριότητα, καθώς αυξάνεται η ζήτηση για κρίσιμα μέταλλα».

Οι αιτίες αλλάζουν, η καταστροφή συνεχίζεται

Παραδοσιακά, η αποψίλωση των δασών οφείλεται σε τέσσερις βασικές αιτίες:

• Καλλιέργεια φοινικέλαιου και σόγιας

• Υλοτομία

• Εκτροφή βοοειδών

• Καύση δασικών εκτάσεων για νέες καλλιέργειες

Ωστόσο, νέες δραστηριότητες όπως η καλλιέργεια αβοκάντο, κακάο και καφέ, προστίθενται στους παράγοντες αποψίλωσης.

Συμπέρασμα

Τα στοιχεία της έκθεσης φανερώνουν ένα ανησυχητικό μέλλον για τα τροπικά δάση – και κατά συνέπεια για ολόκληρο τον πλανήτη. Με τις απώλειες να αυξάνονται ραγδαία και την ανθρώπινη δραστηριότητα να παίζει κυρίαρχο ρόλο, ο χρόνος για δράση μειώνεται επικίνδυνα.